Δευτέρα 16 Αυγούστου 2010

Όταν ο θάνατος σήμαινε "ΣΩΤΗΡΙΑ"


ΚΟΓΚΑ ΑΝΘΟΥΛΑ - ΜΑΝΘΟΥ ΒΕΡΙΝΙΑ, ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ

Όποιος δεν έχει διαβάσει το βιβλίο-ντοκουμέντο του δημοσιογράφου και συγγραφέα Κώστα Στούρνα ,(1900 – 1979), Η “ΣΩΤΗΡΙΑ” ΤΟΠΟΣ ΜΑΡΤΥΡΙΟΥ ΤΩΝ ΦΘΙΣΙΚΩΝ – το οποίον, ειρήσθω εν παρόδω, ρίχτηκε στην πυρά από τη φασιστική κυβέρνηση του Μεταξά – θα δυσκολευθεί να προσεγγίσει τη θεματική έκθεση, ΤΟ ΣΧΕΔΙΟ “ΣΩΤΗΡΙΑ” ΜΝΗΜΗ ΚΑΙ ΑΣΘΕΝΕΙΑ ΣΤΟΝ ΕΙΚΑΣΤΙΚΟ ΛΟΓΟ, που φιλοξενείται στους υπαίθριους χώρους του Νοσοκομείου, στο αμφιθέατρο καθώς και στο κτίριο Σπηλιοπούλειο και περιλαμβάνει ζωγραφική, γλυπτική, video art και κατασκευές.



Μέσα από τις περιγραφές του συγγραφέα ανακαλύπτεις ένα ακόμη “ΝΗΣΙ”, λίγο πιο έξω από το πολιτισμένο κέντρο της Αθήνας, που υπήρξε αποθήκη ανθρώπων και κολαστήριο ψυχών, σε άλλες, όχι και τόσο μακρινές εποχές.



Μπορεί οι μνήμες των ανθρώπων να έχουν ξεθυμάνει από το πέρασμα του χρόνου, όμως οι εγκαταστάσεις αυτού του μεγάλου εικαστικού γεγονότος, μέσα σε αυτόν τον φορτισμένο ιστορικά χώρο, ζωντανεύουν με ένα συγκλονιστικό τρόπο προσωπικά και συλλογικά δράματα, που ξετυλίχθηκαν σε αυτόν

ΟΥΡΑΝΙΑ ΑΝΑΣΤΑΣΙΑΔΟΥ, ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ
“Τα δάκρυα των πραγμάτων” μπορεί να έχουν στεγνώσει από χρόνια, όμως τα ίδια αυτά πράγματα σου δίνουν την αίσθηση ότι είναι ακόμη εκεί, ζωντανά και στοιχειωμένα από τις κοφτές ανάσες, τον εξοντωτικό βήχα, την αιμόπτυση, τον αβάσταχτο πόνο για τη ζωή που φεύγει βιαστικά και βασανιστικά, τις κατάρες , τις μάταιες προσευχές και τις βλαστήμιες προς τον άσπλαχνο Θεό της αγάπης και της συμπόνιας και την κοινωνική απομόνωση των φθισικών ασθενών. Στοιχειωμένα από την εξαθλίωση και τις αιματηρές εξεγέρσεις τους. Από τον ήχο των πυρών των εκτελεστικών αποσπασμάτων και τον ξερό κρότο από το όπλο που ρίχθηκε η χαριστική βολή στον “Άνθρωπο με το Γαρύφαλλο”.( Ο Νίκος Μπελογιάννης εκτελέστηκε στο “ΣΩΤΗΡΙΑ” τα ξημερώματα της 30ης Μαρτίου του 1952).Αλλά και από τη μελαγχολική ποίηση της Μαρίας Πολυδούρη. (Νοσηλεύτηκε στο “ΣΩΤΗΡΙΑ”).


ΕΥΔΟΚΙΑ ΚΥΡΚΟΥ, ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ


ΒΑΓΓΕΛΗΣ ΛΙΟΥΔΑΚΗΣ, ΒΑΛΙΤΣΕΣ, ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ
«… Η βαλίτσα που είχαν μαζί τους ήταν ο σύντροφος που κρατούσαν από το χέρι. Εκεί μέσα είχαν βάλει αντικείμενα αναγκαία αλλά και αγαπημένα, μια φωτογραφία, ένα βιβλίο, ένα ζεστό ρούχο, δεύτερα παπούτσια, άνα καθαρό ποτήρι. Πράγματα που σίγουρα τους έδιναν κουράγιο και σαν να τους βλέπω, να τα τοποθετούν μέσα στη βαλίτσα και μια εικόνα σαν ελπίδα στο μυαλό τους, να πράξουν κάποτε την αντίστροφη διαδικασία, να τα βγάλουν δηλαδή ένα ένα από την βαλίτσα και να τα τοποθετήσουν στη θέση όπου τα πήραν.Γι’ αυτές τις βαλίτσες θέλησα να μιλήσω, γι’ αυτές που έμειναν πίσω και οι ελπίδες έγιναν αγωνία. Γι’ αυτές που οι ιδιοκτήτες τους έφυγαν και τα πράγματά τους τακτοποιήθηκαν επιμελώς από έναν άλλο τρόφιμο, γι’ άλλες που ξέμειναν μπροστά σ’ ένα κρεβάτι, άλλες που κάηκαν για να φύγει το μίασμα και άλλες που λεηλατήθηκαν από τροφίμους που είχαν ανάγκη το περιεχόμενο για να συνεχίσουν τον δικό τους αγώνα...


...Για τους τροφίμους του Σωτηρία οι επισκευές τους δεν ήταν μόνο μια χρηστική αναγκαιότητα, ήταν και μια επιλογή, ίσως η τελευταία στη ζωή τους. Για κάποιους η αποσκευή αυτή επέστρεψε, γι’ άλλους έμεινε πίσω ως απόδειξη της λιτής και επίπονης διαμονής.Οι βαλίτσες αυτές επιμένουν να ζουν».*


ΜΑΡΙΛΕΝΑ ΑΛΙΓΙΖΑΚΗ, ΠΑΛΙΜΨΗΣΤΗ ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΗ ΠΑΝΩ ΣΤΟΝ ΤΟΙΧΟ ΤΟΥ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟΥ






Σωτηρία **
Ας περάσει πια η μέρα με το φως της
Η νύχτα γιατί τόσο αργοπορεί;
Στων πεύκων τις σκιές μια πολυθρόνα
με καρτερεί
Των θαλάμων θα σβήσουμε τα φώτα
κι ο ύπνος θα’ ρθει σα λιγοθυμιά.
‘Ένα αδειανό κρεβάτι εδώ δίνει
εντύπωση καμιά.
Θα με διπλώσει το σκοτάδι κι όπως
μες στις βαθιές σκιές θα μπερδευτώ,
πως είμαι θα πιστέψω πάλι κάτι
από τον κόσμο αυτό.
Μόνο στο φόβο θα βαθαίνει η νύχτα
όταν ο άνεμος θα’ ρθει ξαφνικά.
Ο ευκάλυπτος τα μαλλιά του θα τινάξει
και των ονείρων μαζί τα μυστικά.
Το μυστικόν αγώνα θα γροικάω
του φθινοπώρου, ανίκητος εχθρός,
θα με λικνίζει χαρωπό τραγούδι
ο απελπισμένος θυρωρός.
Κι αν δε τη καρτερώ, ξέρω πως θα’ ρθει
η γάτα αυτή που νυχτοπερπατεί,
μια γάτα που δε ξέρει τι είναι χάδι
και δε το δίνει και δε το ζητεί.
Στα πόδια μου κοντά κάθεται μόνο
αδιάφορη στο κρύο το παγερό
διακριτικό το βλέμμα μου αποφεύγει
κι είναι σα να μη ξέρει από καιρό.

ΡΙΛΕΝ ΜΑΡΚ, ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ

ΓΙΑΝΝΗΣ ΑΗΤΙΝΙΔΗΣ, ΤΟ ΙΑΤΡΙΚΟ ΚΡΕΒΑΤΙ, ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ

ΠΕΓΚΥ ΚΛΙΑΦΑ - ΣΑΚΚΟΥΛΑ, BLISTER ΧΑΠΙΩΝ (ΣΥΣΚΕΥΑΣΙΕΣ ΧΑΠΙΩΝ)
*ΒΑΛΙΤΣΕΣ, ΚΕΙΜΕΝΟ ΒΑΓΓΕΛΗΣ ΛΙΟΥΔΑΚΗΣ
**ΠΟΙΗΜΑ ΜΑΡΙΑΣ ΠΟΛΥΔΟΥΡΗ

3 σχόλια:

Unknown είπε...

Και στην επιστροφη η βαλιτσα βαραινε ακομη περισσοτερο!!!κουβαλουσε μεσα της το 'χτυκιο' την απομονωση την περιθοριοποιηση, και παμπολλες φορες την μετεγκατασταση προκειμενου να εξαληφθει το 'στιγμα'.......να παντρευθει η μικροτερη ...να ξεχασθει.....
Τραγικη σελιδα για την Ελληνικη Κοινωνια ο ρατσισμος που υπεστησαν οσοι ειχαν την τυχη να Νοσηλευθουν.

Χρήστος είπε...

@taspa. Αυτή ήταν, όντως η αληθινή εικόνα και η ακόμη πιο σκληρή πραγματικότητα. Αμέτρητες άδειες ψυχές με ξέχειλες από πόνο και δάκρυα βαλίτσες που επέστρεφαν από τα διάφορα κολαστήρια, σε μια κοινωνία απρόθυμη να τους εντάξει στους κόλπους της.
Είναι η ίδια αυτή κοινωνία του σήμερα, που κάνει τα πάντα για να μη θυμάται.

Χρήστος είπε...

@Jack Kung. Γεια σου Jack. Αφού σου ζητήσω συγνώμη για την καθυστέρηση της απάντησης μου, θα ήθελα να σε ευχαριστήσω για τα καλά σου λόγια και να σε πληροφορήσω ότι είμαι ήδη αναγνώστης σου.